Yönetim Hedefleri Yöntemi, ilk olarak Peter Drucker tarafından tanıtılan bir süreçtir. Bu süreçte çalışanlar ve yöneticiler hedeflerini tanımlamak ve bu hedeflere nasıl ulaşacaklarını belirlemek için bir araya gelirler. HAS, bu yöntemin en önde gelen uygulama yöntemlerinden biri olarak öne çıkar.
Başlangıçta Intel tarafından uygulanmaya başlanan bu yöntem, yöneticilerin ve çalışanların kolayca ulaşılabilir hedefleri seçerek hedeflerini kolayca gerçekleştirmelerini önlemek amacıyla tasarlanmıştır. Öte yandan, yöneticilerin mikro yönetim tarzının çalışanları sürekli olarak ne yapmaları gerektiği konusunda yönlendirmesi, çalışanları stratejik konulara ve iyileştirmelere odaklanmaktan uzaklaştırabileceği gözlemlenmiştir. Ayrıca, sadece üst yönetimin stratejiyi tartıştığı ve çalışanların katkıda bulunmadığı bir ortamın uygulamada ciddi zorluklara neden olduğu gözlemlenmiştir.
HAS’lar, 3 aylık kısa aralıklarla birim, ekip ve kişisel hedefler oluşturma, bunları şirket hedefleriyle uyumlu hale getirme ve önceliklendirme temelinde inşa edilmiştir. Şeffalet üzerine kurulu bir süreç sayesinde, çalışanlar tüm birimlerin, ekiplerin ve organizasyonun hedeflerini ve projelerini görebilir, görevlerinin büyük resimde nereye oturduğunu anlayabilirler. Bu şekilde, görevlerinde organizasyon için en üst önceliklerin neler olabileceğini belirleyebilirler ve odaklanmaları gereken alanları net bir şekilde belirleyebilirler.
Belirlenen üst düzey HAS’lar organizasyonlar için bir Kuzey Yıldızı gibidir; geminin hangi yönde ilerleyeceğini belirlerler. Bu, birimler ve çalışanlar arasında uyum ve işbirliği sağlar (uyum, farklı birimlerin nasıl işbirliği yapacaklarını planlamalıdır). HAS’lar, şeffaflıkları aracılığıyla hesap verebilirliği artırarak organizasyon ile çalışanlar arasında bir sözleşme niteliğindedir.
Faydalar:
İşbirliği ve birimler arası uyum
Çeviklik
Açık iletişim
Çalışan katılımı
Özerklik ve sorumluluk
Odak ve disiplin
Hız
HAS Öğeler:
Hedef ve anahtar sonuçlar Hedef Anahtar Sonuçlar için kıslatmalardır. Bu, 3 ana bölümden oluşur.
Hedef (Amaç):
Bu, neyin başarılması gerektiğini belirler. Niteliksel ve ilham verici olmalıdır, sayısal veriler içermemelidir. Belirli bir zaman çerçevesi tarafından sınırlanmalıdır, gerçekçi olmalıdır ve belirlenen zaman çerçevesi içinde tamamlanabilir olmalıdır. Aynı zamanda, uygulayacak olan ekibi motive edebilecek ve teşvik edebilecek zorlayıcı olmalıdır.
Aşağıda bazı örnek HAS’lar listelenmiştir::
- Yeni bir MVP başlatmak.
- Çalışanların alışveriş alışkanlıklarını ev teslimat hizmetleriyle değiştirmek.
- Şehir içi toplu taşımayı her kesimin tercihi haline getirmek.
- Geliri artırmak.
Anahtar Sonuçlar:
Bunlar, hedefi başarabilmek için ne tür sonuçların elde edilmesi gerektiğini gösteren kriterlerdir. Sayısal, ölçülebilir ve izlenebilir olmalıdır.
HAS Örnekleri:
Hedef: Şehir içi toplu taşımayı tüm kesimlerin tercihi haline getirmek.
- KR-1: Bölge A’da 17:00-20:00 saatleri arasında özel araç trafiğini %10 azaltmak.
- KR-2: Bölge A’da 17:00-20:00 saatleri arasında metro kullanım oranını %5 artırmak.
- KR-3: Bölge A’da 17:00-20:00 saatleri arasında otobüs doluluk oranını %3 azaltmak.
Hedef: Geliri artırmak.
- KR-1: Aylık 150,000 USD gelir elde etmek.
- KR-2: Online satışları %15 artırmak.
- KR-3: 4 yeni mağaza açmak.
Hedef: Yeni bir MVP başlatmak.
- KR-1: Product Hunt’ın haftalık ürün sıralamasında ilk 5’te olmak.
- KR-2: 1,000 kaydı almak ve %3 dönüşüm oranına ulaşmak.
- KR-3: Haftada en az iki kez uygulamaya giriş yapan 300 kullanıcının sağlanması.
Hedef: Motivasyonu artırmak için satış teşvik sisteminin iyileştirilmesi.
- KR-1: Yeni teşvik sistemi ile satış ekiplerinde %80 memnuniyet oranı elde etmek.
- KR-2: Satış ekiplerinde gönüllü istifa oranını %50 azaltmak.
- KR-3: Ilk çeyrekte satışları %5 artırmak.
Başlatılan İnisiyatifler:
Bunlar, hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilmesi gereken faaliyetler, projeler veya görevlerdir. Bu görevleri yalnızca yerine getirmek yeterli değildir. Önemli olan başarı kriterlerinin (anahtar sonuçlar) elde edilip edilmediğidir.
Hedef: Make public transportation within the city the preference of all segments.
KR-1: Bölge A’da 17:00-20:00 saatleri arasında özel araç trafiğini %10 azaltmak için yapılanlar.
- Initiative-1: Otobüs bilet fiyatlarını artırmak için yapılanlar.
- Initiative-2: Metro duraklarında mahalle servisi hizmetlerini tanıtmak için yapılanlar.
- Initiative-3: Bir veya daha fazla yolcu taşıyan araçlara 1 şerit tahsis etmek için yapılanlar.
HAS Türleri:
HAS’ların 4 türü bulunmaktadır.
- Şirket HAS’ları
- Departman HAS’ları
- Ekip HAS’ları
- Kişisel HAS’lar
Organizasyonun büyüklüğü ve yapısına bağlı olarak, departman veya ekip hedefleri bireysel olarak veya her ikisi de kullanılabilir.
Şirket hedefleri yıllık olarak üst yönetim tarafından planlanırken, birim hedefleri üç aylık bir temelde planlanır. Her departman veya ekip lideri HAS’larını ekibiyle birlikte sunar ve şirketin önceliklerine dayanarak şirket hedeflerine nasıl katkı sağlayacaklarını açıklar. Departman ve ekip düzeyinde HAS’lar belirlenirken, birimler içindeki HAS’larınn aynı odakla şirket hedeflerine uygun ve uyumlu olduğu önemlidir. Çatışan hedefleri önlemek için uyum atölyeleri düzenlenir.
HAS Uyumluğu:
HAS’larınn en önemli özelliklerinden biri, uyum ve işbirliği için bir araç olmalarıdır. Uyum, birimlerin bir araya gelerek hedeflere ulaşmak için nasıl birlikte çalışacaklarını koordine etme, önceliklendirme ve planlama sürecidir. Uyum, şeffaflık, ortak hedefler ve her seviyede katılımla sağlanır.
Şeffaflık:
Tüm HAS’lar ve HAS’ların sonuçları organizasyonun her seviyesindeki çalışanlar tarafından görülebilir. Bazı hedefler gizli olabilirken, çoğu hedefin şeffaf olması beklenir. Bu, takımların hedeflerinin diğer takımların hedefleriyle uyumlu olmadığını görerek gelecekteki karmaşayı önlemelerine olanak tanır.
Ortak Hedefler:
Birimler arasındaki işbirliğini ve birlikte çalışma yeteneğini teşvik etmek için bir hedef birden fazla birimle paylaşılabilir. Her ekip, başka bir ekiple koordinasyon içinde, paylaşılan hedefle ilgili planlamayı belirler.
Katılım:
Sadece üstten aşağıya değil, aynı zamanda alttan yukarıya ve hatta yatay olarak herkes katkıda bulunabilir. Alt kadrodan üst kadroya katkılar yapıldığında, her ekip kendi başlarına şirketin hedeflerine nasıl katkı sağlayacaklarını belirler. İdeal olarak, bu planlama hem alttan yukarı hem de üstten aşağı işbirliği ve koordinasyonla eş zamanlı olarak yapılır ve fikir birliğine varıldığında tüm ekip aynı yöne odaklanır.
HAS Sıklığı:
Kurumsal HAS süreçlerinde, hedefler genellikle stratejik ve taktik kategorilere ayrılır. Şirket hedefleri stratejik ve uzun vadeli (1 yıl) iken, departman veya ekip hedefleri daha çok taktik ve kısa vadeli olur. Örneğin, ‘Kuzey Afrika bölgesi’ni domine etmek’ uzun vadeli bir stratejik hedef iken, buna bağlı olarak belirlenen şirket veya ekip hedefleri 3 aylık aralıklarla taktik hedeflerdir.
Yıllık veya Uzun Vadeli Stratejik Şirket Hedefleri:
Kuzey Afrika pazarını domine etmek.
XYZ modelini sınıfının en üstün ürünü olarak piyasaya sürmek.
ABC beyaz eşya ailesinden en az bir ürünün 4 evden 3’ünde bulunmasını sağlamak.
Kısa Vadeli Üç Aylık Şirket Hedefleri:
- Yüz tanıma özelliğini mükemmel çalışır hale getirmek.
- Doğu Anadolu’daki bayi ağını güçlendirmek.
- Tunus’ta 1 yeni mağaza açmak.
Tüm birimler ve ekipler, uzun vadeli stratejik hedefler çerçevesinde belirlenen üç aylık hedeflere odaklanırlar. Yıllık uzun vadeli hedefe ulaşmak için her çeyrek için odak belirlenir ve tüm ekip için uyum sağlanır.
HAS Kontrol Toplantıları:
HAS sürecini uygulayan organizasyonlar, hedeflere dayalı bir iş kültürü oluşturmaları beklenir. Bu nedenle, hedefler ve performansları düzenli olarak sahipleri tarafından güncellenmelidir. Takımlar düzenli olarak hedefleri, başarı kriterlerini ve/veya eylem planlarını gözden geçirmeli ve raporlamalıdır. Bu toplantıların sonucunda gerektiğinde eylem planlarında değişiklikler yapılmalı ve eylemler planlanmalıdır.
